سازمان اطلاعات و وظایف ویژه (موساد) نام سازمان
اطلاعات خارجیه اسرائیله. مسلما این سازمان هم از قواعد حاکم بر تمام سازمانهای اطلاعاتی دنیا اطاعت میکنه و
البته با توجه به حساسیت سیاست‌های کلی کشور اسرائیل فعالیت های این سازمان از
چهارچوب های رایج فراتر رفته و با اینکه یه سازمان کوچیکه از غولهای اطلاعاتی دنیا
به حساب میاد. باید دقت کرد که موساد به مسائل امنیتی و اطلاعاتی در داخل اسرائیل
اهمیتی نمیده و این وظایف بر عهده سازمانهای دیگه مثل «دودیوان» و «شاباک» گذاشته
شده.
این سازمان توسط بن گوریون و در سال 1951 تاسیس
شده. بن گوریون جمله جالبی در مورد ضرورت وجودی این سازمان داره که واقعا عمیقه:
«برای کشور ما که از ابتدای تاسیس تحت فشار
دشمنانش قرار داشته است ، اطلاعات به عنوان خط مقدم دفاع ضروری است و ما باید به
خوبی بیاموزیم و بدانیم که در اطرافمان چه میگذرد »
در سخنان بن گوریون نکات جالب و ذی قیمتی میشه
پیدا کرد که با توجه به زمان این سخنرانی نشان از دوراندیشی اون داره.
سازمان اصلی موساد در تل آویو قرار داره و طبق
آخرین آمار حدود 1200 نفر عضو رسمی داره. ( معمولا سازمانهای جاسوسی به اندازه 10
برابر اعضای رسمی ، نیروهای غیر رسمی دارن ).
ماموریت گردآوری اطلاعات ، تجزیه و تحلیل اطلاعات
و انجام عملیات مخفیانه ویژه در خارج از خاک اسرائیل به عهده موساد گذاشته شده.
موساد ستورات خود را مستقیما از بالاترین مقام اجرایی اسرائیل (نخست وزیر) دریافت
میکنه تا بدین ترتیب مطمئن باشن که موساد دستآویز بازیهای سیاسی نمیشه.
رئیس سازمان موساد همیشه معرفی میشه اما هویت
مدیران بخشهای داخلی از اسرار کشور اسرائیل محسوب میشه و به نظر میرسه این سازمان
توسط شورایی متشکل از همین مدیران اداره میشه و رئیس سازمان جنبه تشریفاتی داره.
بن گوریون برای تاسیس موساد از سال 1948 دست به
کار شد و برای انجام این ماموریت خطیر ، دو نفر از افراد کارکشته اطلاعاتی رو
مامور کرد.
- رئوین شیلواخ ( یکی از افراد برجسته بخش سیاسی
آژانس یهود)
-
ایسر بئری (معروف به ایسر بزرگ) رئیس سازمان اطلاعاتی «شای»
موساد در ابتدا یکی از زیر مجموعه های شای به
حساب می‌اومد و البته قبل از این زمان هم سازمان هاگانا قسمتی با نام « موساد
لیالیفی بیت» به معنای «دفتر مهاجرت» داشت (1937) که با الحاق تمام این دفاتر و در
سال 1951 رسما از موساد پرده برداری شد!
اشتباه بزرگی که اکثر مردم (حتی افراد ساکن در
اسرائیل) مرتکب میشن اینه که موساد تنها بخش کوچکی از سازمان اطلاعات و ضداطلاعات
اسرائیله. بخش جاسوسی سازمان اطلاعات اسرائیل (شای) با نام موساد شناخته میشه ولی
اکثر مردم کل سازمان اطلاعات اسرائیل رو با نام موساد میشناسن.
وظایف موساد :
- گردآوری مخفیانه اطلاعات در خارج از خاک کشور
اسرائیل
- خنثی سازی عملیات تروریستی علیه اهداف اسرائیلی
و یهودی در خارج از خاک اسرائیل
- خنثی سازی تلاشهای کشورهای متخاصم برای تهیه و
تولید تسلیحات غیرمتعارف و یا دستیابی به آن
- توسعه روابط مخفیانه ویژه، سیاسی و ... در خارج
از خاک اسرائیل و حفظ این روابط
- آوردن مهاجرین یهودی به کشور اسرائیل از اماکنی
که امکان مهاجرت یهودیان از آنجا به اسرائیل توسط سازمانهای مهاجرت معمولی اسرائیل
وجود ندارد
- بدست آوردن اطلاعات استراتژیک ، سیاسی و علمی
- انجام عملیات ویژه در خارج از خاک اسرائیل
بخش های موساد :
موساد دارای 8 بخش است که عبارتند از :
1- بخش جمع‌آوری اطلاعات . بزرگترین بخش موساد
است و وظیفه جاسوسی بر عهده آن است.
2- بخش همکاری و اقدامات سیاسی (وادات) : وادات
دارای کمیته های تخصصی است که اعضای این کمیته ها عبارتند از :
- مدیر سازمان اطلاعات نظامی ( آمان )
- مدیر سازمان اطلاعات داخلی ( شین بت )
- مدیر سازمان امنیت عمومی (شاباک)
- مدیر مرکز مطالعات راهبردی و برنامه ریزی وزارت
امور خارجه ( این مرکز دز زمینه جاسوسی سیاسی یا دیپلماتیک تخصص دارد )
- مدیر بخش عملیات ویژه پلیس (ماتام)
- مشاوران خصوص نخست وزیر در امور سیاسی، نظامی،
امنیتی و ضدتروریسم
3- بخش عملیات ویژه (متساوا) : ترورهای بسیار
حساس کسانی که دشمنان کیان اسرائیل تلقی میشوند و اقدامات شبه نظامی دقیق و پروژه‌های
ربودن افراد خاص بر عهده آن است.
4- بخش تبلیغات و ضد تبلیغات : جنگ روانی،
تبلیغات و عملیات فریب
5- بخش تحقیقات
6- بخش تکنولوژی
برخی ماموریت های موساد که با موفقیت انجام شد:
- ربودن و انتقال مخفیانه «مردخای وانونو» از
کشور ایتالیا توسط کماندوهای ویژه موساد در سال 1986 به دلیل افشای اطلاعات
محرمانه کشور اسرائیل در زمینه ساخت بمب اتم در مرکز اتمی «دیمونا»
- ترور شیخ احمد یاسین رهبر معنوی حماس در 22 مارس
2004. البته این عملیات یک رسوایی کامل بود و بعد از برملا شدن نقش موساد، سازمان
ملل اقدام به صدور قطعنامه کرد که با 11 رای موافق، 3 رای ممتنع و یک رای مخالف
آمریکا در شرف تصویب بود که توسط ایلات متحده وتو شد.
- ترور عبدالعزیز الرنتیسی رهبر جدید حماس به همراه
دو تن از همراهانش تنها یک ماه پس از ترور شیخ احمد یاسین. در این عملیات تعداد
دیگری نیز زخمی شدند.
- بمب گذاری در خودروی عزالدین شیخ خلیل ( عضو
بلند پایه حماس ) در سپتامبر 2004 که منجر به شهادت وی و زخمی شدن 3 نفر دیگر شد.
تاکنون عملیات ناموفقی از سوی این سازمان به صورت
رسمی اعلام نشده اما برخی موارد عملیاتی به این سازمان نسیت داده شده که موساد
حاضر به پذیرش مسئولیت آنها نیست. مانند ترور مدیر ارشد نظامی حزب الله در سوریه.
اسامی مدیران سازمان موساد از ابتدا تا کنون :
رئوین شیلواخ (1952-1949)
ایسر هرئل (1962-1953)
مئیر عمیت ( 1968-1963)
تسوی زامی (1974-1968)
ایتسخاک خوفی (1982-1974)
ناخوم ادمونی (1989-1982)
شبتای شاویت (1996-1989)
دانی یاتوم (1998-1996)
افراهیم هلوی (2002-1998)
مئیر داگان ( تا کنون – 2002)
حکم رسمی تشکیل موساد :
«محرمانه»
22 ماه عبری کیسلو سال 5710
13 دسامبر 1949
به : وزارت خارجه
از : نخست وزیری
طبق اوامر من سازمانی به منظور تمرکز و هماهنگی
فعالیت‌های سرویسهای اطلاعاتی کشور برپا میگردد. وظیفه سازماندهی موساد را بر عهده
رئوین شیلواخ ( مشاور امور ویژه در وزارت خارجه) گذاشته و وی را به ریاست این
سازمان منصوب مینمایم. رئوین شیلواخ تحت فرمان من بوده، طبق وامر من فعالیت نموده
و گزارشات کار را به صورت دائم به من ارائه خواهد داد. لاکن از نظر اداری مقر
اداره‌اش در چهارچوب وزارت خارجه خواهد بود. به شیلواخ و مسئولین وزارت خارجه
دستور داده‌ام که به این منظور برای سالهای 1951-1950 چهارچوبی برای استخدام و
اشتغال افراد بودجه ای معادل 20000 لیره اسرائیلی پیشنهاد نمایند. تا مبلغ 5000
لیره اسرائیلی از آن بودجه صرفا با تائید قبلی من، صرف عملیات ویژه گردد.
از شما درخواست میود که این بودجه را به بودجه
وزارت خارجه برای سالهای 1951-1950 اضافه نمایید.
(امضا) داوید بن گوریون
گرد آورنده : محسن سعیدی
